Efallai ei bod yn teimlo brawychus cychwyn busnes newydd nawr, ond mae'r byd cyfnewidiol yr ydym bellach yn byw ac yn gweithio ynddo oherwydd COVID-19 wedi creu cyfleoedd newydd i lawer o ddarpar entrepreneuriaid bwyd a diod.
Mae Canolfan Bwyd Cymru yn brysurach nag erioed, gyda Covid yn tanseilio llawer o fusnesau newydd.
Nid yw'r pandemig wedi annog llawer o entrepreneuriaid bwyd a diod i gychwyn - ac er bod Canolfan Bwyd Cymru wedi cau ers mis Mawrth 2020, maent wedi gallu addasu eu gwasanaethau i gynnig cefnogaeth ar-lein ac o bell i fusnesau. Mae'r gwasanaeth cychwyn ar-lein wedi'i gynllunio i helpu cynhyrchwyr bwyd a diod newydd i droi eu diddordeb angerddol mewn i fusnes. Mae'r sesiynau yn tynnu sylw at yr holl gymorth a chefnogaeth a gynigir i wneud eich busnes bwyd neu ddiod yn un llwyddiannus. Mae Technolegwyr Bwyd yno i arwain a chefnogi pob cam o'r ffordd ar bob agwedd ar gynhyrchu bwyd.
Astudiaeth achos: Black Mountains Preserves
Er bod y cloi mawr oherwydd y Coronafeirws wedi tarfu ar fywydau ledled y wlad, mae hefyd wedi rhoi cyfle i bobl sy'n gaeth i’w cartrefi fod yn greadigol yn y gegin ac ailddarganfod eu hoffter o goginio. Enghraifft berffaith yw Black Mountains Preserves – busnes cynhyrchu jamiau moethus, siytni a gwarchodfeydd - cefnogwyd y busnes gan Ganolfan Bwyd Cymru i sefydlu'n gyflym ac yn effeithlon yn ystod y cyfnod cloi cyntaf. Cysylltodd y busnes â Chanolfan Bwyd Cymru gyntaf yng ngwanwyn 2020 a mynychu sesiwn cychwyn ar-lein, a esboniodd y gefnogaeth sydd ar gael wedi'i hariannu trwy Brosiect HELIX. Yna aeth perchnogydd Helen Dunne ymlaen i weithio gyda Thechnolegydd Bwyd.
“Chwaraeodd y Ganolfan Fwyd ran ganolog yn fy ngwaith chynllunio a gweithredu HACCP. Yn bwysicaf oll, bod yno i drafod syniadau a chreadigaethau newydd. Ar hyn o bryd rydym yn cytuno ar ddull mwy gwyddonol gan weithio trwy syniadau ac arferion gorau wrth weithio gyda Reffractomedrau a mesuryddion pH. Mae nhw hefyd yn dadansoddi fy ryseitiau i gadarnhau manylion maethol a chadarnhau pa rai o'm cyffeithiau y gellid eu marchnata fel ryseitiau siwgr isel.” - Helen Dunne, Black Mountain Reserves.
Mae cefnogaeth ac anogaeth a gafwyd gan Dechnolegwyr Bwyd y ganolfan Fwyd wedi rhoi hyder i Helen gredu yn ei syniadau ac i barhau i gynhyrchu ar raddfa fwy. Helpodd Canolfan Bwyd Cymru Helen gyda HACCP, i sicrhau bod yr holl weithdrefnau cywir yn cael eu defnyddio o'r dechrau, sydd wedi galluogi Helen i fabwysiadu systemau effeithiol ar gyfer sefydlu ei chynhyrchiad ei hun.
Astudiaeth Achos: Milk Churn - Can Llâth
Busnes cychwynnol llwyddiannus arall yw Milk Churn - Can Llâth, a lansiwyd ym mis Gorffennaf 2020 yng nghanol y pandemig, mae'r busnes gwerthu llaeth wedi'i leoli ar fferm deuluol ar gyrion Llandissilio. Cysylltodd Can Llâth â Chanolfan Bwyd Cymru yn y lle cyntaf ar ddechrau 2020 cyn i’r pandemig daro ac mae’r Technolegwyr Bwyd wedi gallu rhoi cymorth o’r dechrau, o’r syniad busnes cychwynnol. Mae’r Ganolfan Fwyd wedi gallu rhoi cefnogaeth i asesu hyfywedd prosiectau, dyluniad y safle a sefydlu prosesau.
Galluogodd ymroddiad tîm Can Llâth a chefnogaeth barhaus y Ganolfan Fwyd i’r busnes gael ei lansio yn ystod cyfnod hynod heriol, gan sicrhau bod y cynnyrch yn cydymffurfio’n llawn â gofynion cyfreithiol a iechyd yr amgylchedd. Mae hyn wedi cynnwys datblygu eu systemau rheoli diogelwch bwyd, y gofynion o ran dogfennaeth yn ogystal ag agweddau ymarferol ar brosesu bwyd.
Mae Can Llâth wedi mynychu sawl gweithdy ar-lein gan gynnwys y rhai ar ganllawiau HACCP ac arallgyfeirio llaeth, yn ogystal â chael cyngor a chefnogaeth un i un gan y technolegwyr bwyd.
“Mae Canolfan Bwyd Cymru wedi bod yn allweddol wrth sefydlu Milk Churn - Can Llâth, yn bennaf o safbwynt y gwaith papur ond hefyd drwy fod yn berson ar ben arall y ffôn neu’n rhywun sy’n ymateb i e-bost waeth pa mor fach neu sylfaenol yw'r cwestiwn! Ymwelodd Sarah a Mark â’r safle cyn Covid-19 hefyd i gynghori ar y lleoliad ac ar y llif gwaith, a oedd yn help enfawr. Mae'r help wedi bod yn hanfodol i'r busnes; gan mai ychydig iawn o brofiad o brosesu oedd gennym roeddem yn dechrau ar lechen lân ac maen nhw wedi bod yn rhagorol yn ein tywys trwy'r gwahanol gamau.” - Scott Robinson, Milk Churn.
Roedd Scott yn ffodus o fod wedi cysylltu â Chanolfan Bwyd Cymru yn gynnar yn y broses o sefydlu ei fusnes bwyd, cyn y cyfnod clo. Galluogodd hyn iddo ddysgu'r gweithdrefnau cywir o'r diwrnod cyntaf, felly roedd yn siŵr ei fod yn cynhyrchu cynnyrch diogel.
Gwasanaeth Cychwyn Ar-lein Canolfan Bwyd
“Rydym yn falch o allu parhau i gynnig ein gwasanaeth cychwyn ar-lein. Mae ein technolegwyr bwyd ar gael i helpu busnesau newydd i lywio eu ffordd trwy ystod o ddisgyblaethau a rheoliadau bwyd - rydym yn edrych ymlaen at helpu entrepreneuriaid bwyd neu ddiod newydd i gymryd eu camau petrus cyntaf i sefydlu busnes bwyd neu ddiod." Arwyn Davies, Rheolwr Corfforaethol Twf a Menter, Cyngor Sir Ceredigion.